آیا باید منتظر یک همه گیری فراگیر‌تر از کووید ۱۹ باشیم؟

محبوبه عظیم زاده | شهرآرانیوز؛ درست در زمانی که حدود یک ماه ونیم از اعمال محدودیت‌های بیشتر و رعایت منسجمانه‌تر پروتکل‌های بهداشتی به وسیله مردم گذشته است، درست در زمانی که اعلام شد بعد از مدت‌ها تعداد فوتی‌های کرونا دورقمی شده و به زیر ۱۰۰ نفر رسیده است و درست در زمانی که واکسیناسیون عمومی در بسیاری از کشور‌ها داشت نور امیدی برای مقابله با این بیماری به دلمان می‌تاباند، سروکله نوع جهش یافته ویروس کرونا که حالا آن را با نام کرونای انگلیسی می‌شناسند، پیدا شد. اتفاقی که با وجود طبیعی بودن و حتی تا حدودی قابل انتظار بودن، به دلیل اثبات میزان سرایت پذیری بیشتر آن، دوباره موجی از ابهام و نگرانی را در ذهن مردم به وجود آورده است و این نگرانی‌ها وقتی بیشتر شد که به گفته وزیر بهداشت اولین مبتلا به این ویروس جهش یافته در کشورمان مشاهده شد.

 

ویروس شناسان و محققان زیادی تا به امروز در فضای مجازی درباره ناشناخته بودن این ویروس صحبت کرده اند. دکتر علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، می‌گوید: تا به اینجا افزایش میزان سرایت پذیری ویروس تا میزان ۷۰ درصد و به عبارت دیگر غلظت بیشتر ذرات ویروس در بدن بیماران آلوده، یگانه موضوعی است که می‌توان درباره این ویروس به قطعیت بیان کرد. اما مسائلی مثل اثرپذیری واکسن‌های ساخته شده هنوز به بررسی‌های بیشتری احتیاج دارد.

۲ روز پیش بود که سعید نمکی، وزیر بهداشت، بعد از گذشت مدتی از مشاهده ویروس جهش یافته کرونا در جهان به ویژه در انگلیس و آفریقای جنوبی، به طور رسمی اعلام کرد که اولین ابتلا به کووید ۱۹ جهش یافته انگلیسی در فردی که از انگلیس آمده بود، در کشورمان مشاهده شده است. نمکی در کنار این صحبت همچنین از این گفت که این فرد اکنون شرایط خوب و پایداری دارد، افرادی هم که در این مدت با او مراوده داشته اند، همگی ارزیابی شده اند و ردونشانی از این ویروس در نزدیکان و خانواده این فرد پیدا نشده است.

 

با وجود این صحبت‌های امیدوارکننده، تجربه ناخوشایندی که همگی ما در زمان شیوع ویروس اولیه کووید ۱۹ در کشورمان داشتیم، سؤالات متعددی را دوباره در ذهن بیشتر مردم ایجاد کرد. اینکه با وجود اظهارات مسئولان درباره منع عبورومرور از این مقصد، این ویروس چگونه به ایران رسیده است؟ آیا امکان شیوع و مشاهده بیشتر این ویروس در کشورمان وجود دارد؟ واکسیناسیون برای مقابله با این نوع جهش یافته مؤثر است؟ آیا کرونای جهش یافته که در آفریقا هم رویت شده است، اوضاع جهان و کشورمان را بیش از پیش تهدید خواهد کرد؟ و کلی ابهام و نگرانی دیگر.

هم زمان با این داستان‌ها حاشیه‌های زیادی هم درباره نحوه حضور این ویروس در کشور به وجود آمد. حاشیه‌هایی که در برخی واکنش‌های مردمی هم به چشم می‌خورد. پیام طبرسی، متخصص عفونی، در گفتگو با روزنامه جام جم در بخشی از صحبت هایش گفت: «همان طور که از روز‌های اول شیوع ویروس انگلیسی مشخص بود، مرز‌های کشور باید خیلی سریع بسته می‌شد، متأسفانه این اتفاق نیفتاد، اما هنوز هم دیر نشده است و باید هرچه سریع‌تر برای بستن مرز‌های کشور اقداماتی اساسی انجام شود.»

 

این درحالی است که به گفته ابوالقاسم جلالی، معاون هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری، باز شدن پای کرونای انگلیسی به ایران به شرکت‌های هواپیمایی ارتباطی ندارد: «درست از روزی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد، جلو پرواز‌های انگلستان را گرفتیم و هیچ مسافری از آن روز به بعد اجازه ورود به کشور را نداشته است.» این حاشیه‌ها و انتقاد‌ها البته درست مشابه زمانی که کووید ۱۹ در ووهان همه گیر شد و خیلی‌ها چین را به پنهان کاری درباره کرونا و شفاف و صادقانه برخوردنکردن در این قضیه متهم کردند، حالا به انگلیس هم وارد شده است. یکی از خبرنگاران حوزه پزشکی و سلامت در این باره در توئیتر نوشته بود: «با پنهان کاری سه ماهه انگلیس درباره شیوع ویروس جهش یافته کرونا در این کشور و پیشگیری نکردن و واکنش کند برای مقابله با انتشار این ویروس، بالأخره کرونای انگلیسی به ایران هم رسید.»

صحبت از کرونای انگلیسی حالا چند روزی می‌شود که یکی از داغ‌ترین بحث‌ها در فضای مجازی و رسانه‌های مکتوب و غیرمکتوب است. کاربران زیادی دراین باره اظهارنظر‌های مختلفی کردند. کاربری نوشته بود: «با این چیزی که ما از کرونا دیدیم، فعلا تنها کار مهم و تنها راه حل اینه که همچنان بهداشت رو رعایت کنیم.» و دیگری گفته بود: «ماسک بزنید. فاصله فیزیکی رو هم رعایت کنید.» کاربران زیادی دوباره از بحث واکسیناسیون صحبت کردند و اینکه: «امیدوارم زودتر بتونیم با واکسیناسیون به کاهش چرخه انتقال این ویروس کمک کنیم.»

 

عده‌ای دیگر معتقد بودند: «بهترین راه برای جلوگیری از گسترش نوع جهش یافته ویروس و اینکه مبادا دوباره شرایط اوج کووید ۱۹ را تجربه کنیم، این است که مسئولان محترم و دست اندرکاران مربوط، اقدامات لازم را بموقع انجام دهند: تشخیص سریع افراد مبتلا و افراد در ارتباط با بیماران و قرنطینه آن‌ها باید در دستورکار دولت و نهاد‌های مربوط باشد. تعلل می‌تواند اوضاع را دوباره وخیم کند.» در این میان صحبت‌های مختلفی هم از قرنطینه پایتخت مطرح شده بود و اینکه نبود نظارت مناسب روی پرواز‌ها و ورود مسافران از طریق این کشور می‌تواند تبعات جبران ناپذیری داشته باشد.